1 Mei - 1981-05-01

ALGEMENE INFORMATIE
Agit-prop act gemaakt op een tekst van Bert Kok door een Proloog-collectief.

Gemaakt voor de 1 mei vieringen . Commemoratie van de gebeurtenissen op 1 mei 1886 in Chicago.
De Haymarket-affaire. Dit was een demonstratie van arbeiders en vakverenigingen in Chicago, die begon op 1 mei "Moving Day" traditioneel de dag waarop arbeidscontracten wel of niet werden vernieuwd. Na uitsluiting door de McCormickfabrieken voor landbouwmachines, werden voor 1 mei demonstraties aangekondigd, voor de achturige werkdag en tegen de zwarte lijsten.
Op 1 en 2 mei verliepen de demonstraties relatief rustig. Op 3 mei werd het echter grimmiger en belaagden de demonstranten werkwilligen en de politie trad fors op. De balans één dode onder de arbeiders en diverse gewonden onder politie en arbeiders. De kranten kopten de volgende dag evenwel over een groot bloedbad. Op 4 mei 's avond mondde een demonstratie uit in een meeting op het centrale stadsplein Haymarket, waar onder meer de vakbondsleiders Spies, Parsons en Fielden spraken, om 22.20 uur verscheen een groep politiemannen die gelastten de bijeenkomst te beëindigen.Hierop werd een bom geworpen naar de politie. Er volgde een explosie, waarna deze in het wilde weg begon te vuren. Politieman Degan werd op slag gedood, zes andere overleden kort daarna aan hun verwondingen. Het aantal slachtoffers onder de demonstranten is nooit vastgesteld.
Vrijwel direct werden de belangrijkste vakbondsvoormannen alsmede bekende anarchisten aangehouden, de drie sprekers van Haymarket: hoofdredacteur Albert Parsons van de anarchistische krant "Alarm" en vakbondsleiders August Spies en Samuel Fielden. Verder de anarchistische journalist Michael Schwab, en de anarchisten Oscar Neebe, George Engel, Adolph Fischer en Louis Lingg. De acht werden wekenlang verhoord en uiteindelijk op 19 augustus na een twijfelachtig proces ter dood veroordeeld (Neebe uitgezonderd, hij was niet eens aanwezig geweest), later in hoger beroep bekrachtigd door de Hoge Raad, wegens moord en samenzwering tegen de staat.

In 1889, op de Tweede Internationale in Parijs, werd 1 mei in heel Europa wel als officiële internationale dag van de arbeid uitgeroepen.
1890 - Duizenden mensen gaan de straat op om te strijden voor de achturige werkdag. De 1 mei vieringen van de socialistische en communistische arbeidersbewegingen zullen uitgroeien tot een jaarlijkse traditie.
BEZETTING
Première : 1 mei 1981 - Het Willem Dreeshuis, Amsterdam
Auteurs : Bert Kok
Regie : Jan Cornelis Nooteboom
Kostuums : Collectief
Decorontwerp : Collectief
Uitvoerenden : Rik Hancké, Helen Juurlink, Lisette Mertens, Jan Smeets, Dries Smits
Musici : Jaap Oudesluis
Inspiciënten : Chris van Beek, Ad de Leeuw
Collectief : Chris van Beek, Rik Hancké, Helen Juurlink, Ad de Leeuw, Lisette Mertens, Jan Cornelis Nooteboom, Jaap Oudesluis, Jan Smeets, Dries Smits
Foto's Tekst
Alleen voor niet commerciële doeleinden mag materiaal van Proloog worden gedownload en vermenigvuldigd. Bij twijfel over het gebruik of bij commercieel gebruik dient eerst contact opgenomen te worden met: proloog@toneelwerkgroepproloog.nl   Bij gebruik van fotomateriaal voorzien van naamsvermelding dient deze te worden toegepast.