Bij het opgaan van de maan - 1968-11-28

Mrożek instructieprogramma
ALGEMENE INFORMATIE
Eenakter van Isabella Augusta Gregory beter bekend als Lady Gregory. Zij was een Ierse toneelschrijfster, noveliste en folkloriste. Met William Butler Yeats en anderen stichtte zij het Irish Literary Theatre en het Abbey Theatre. Zij schreef talloze korte stukken voor beide gezelschappen.

"The Rising of the moon", een eenakter is rond 1904 geschreven, en werd opgenomen in haar boek "Seven Short Plays" (1909). Is voor het eerst opgevoerd in "the Abbey Theatre" in maart 1907.

Het spel opent met drie Ierse politieagenten, die werkend voor de Britse autoriteiten, op maan zijn naar een ontsnapte politieke gevangene. De agenten bespreken de grote beloning. Als twee van de politieagenten weg gaan blijft de sergeant in de haven om een schip te bewaken. De sergeant ontmoet een arme boer man die de tijd verdrijft met het zingen van Ierse liedjes. De zanger treft hiermee de sergeantin het hart en dat drijft hem naar zijn verleden. De sergeant begint na te denken over het lot van de voortvluchtige in vergelijking met zijn eigen positie. Hij denkt aan de vrienden van zijn jeugd, en de omstandigheden die hem in de positie van onderduiker hadden kunnen plaatsen. De Sergeant ondergaat een verandering van gedachte door het gesprek met de vermomde rebel en zingt samen met hem het lied van de "Fenian Movement" "The Rising of the Moon".
De sergeant is zo ontroerd door herinneringen aan zijn eigen patriottische jeugd dat hij de rebel de kans geeft te ontsnappen.

Dit stuk toont een persoonsverwisseling door vermomming; in casu een pruik en een hoed.
De Sergeant herkent zijn prooi niet vanwege het kostuum van Walsh. Het dragen van de vermomming zorgt ervoor dat Walsh dicht bij zijn vijand kan komen, hierdoor kan de sergeant de identiteit van Walsh onthullen door zijn pruik af te trekken. Als dan de sergeant ontdekt dat Walsh de gezochte is, wordt hij medeplichtig met de nationalistische beweging door het verbergen van Walsh's pruik en hoed voor de andere politieagenten. Nadat de andere agenten weg zijn, betrekt de sergeant zich in het complot door Walsh zijn vermomming terug te geven, zodat de rebel de anderen kan blijven misleiden.

De vermomming is de metafoor die leidt naar de ontdekking "ware" identiteit van de sergeant onder zijn masker van recht en plicht. De vermomming van de identiteit van de Ierse man onder de Britse overheersing is vergelijkbaar met de vermommnig van de Ierse man die de opstand representeerd.
BEZETTING
Première : 28 november 1968 - Stadsschouwburg, Eindhoven
Auteur : Lady Gregory / vertaling Nienke Sikkema
Regie : Jurg Molenaar
Decorontwerp : Johan Lennarts
Uitvoerenden : Louis Bongers, Jaap van Donselaar, Jowan Krabbendam, Kees Waterbeek
Soc. pedagoog : Albert van der Baan
Inspiciënten : Jan de Rooij,
Brochure Pamflet Programma Tekst Pers
Alleen voor niet commerciële doeleinden mag materiaal van Proloog worden gedownload en vermenigvuldigd. Bij twijfel over het gebruik of bij commercieel gebruik dient eerst contact opgenomen te worden met: proloog@toneelwerkgroepproloog.nl   Bij gebruik van fotomateriaal voorzien van naamsvermelding dient deze te worden toegepast.